توماس واتسون، کارآفرینی که کامپیوتر را از طریق آی بی ام به جهان معرفی کرد

توماس واتسون 

پیشینه و ظهور توماس واتسون 

توماس واتسون در 17 فوریة 1874 در نیویورک و در یک خانوادة سنتی روستایی متولد شد. احترام، توجه به دیگران، سختکوشی، خوش بینی، اصول اخلاقی و وفاداری، ارزش هایی بودند که واتسون در طول دوران کودکی خود آنها را فرا گرفت. همانند بسیاری از افراد مشابه خود، او در تمام دوران زندگی کاری و خصوصی خویش به این اصول پایبند باقی ماند. 
نخستین شغل واقعی او به عنوان دفتردار در شرکت کلارنس ریسلی  بود. در حالی که واتسون تنها 18 سال سن داشت، یک اسب خرید و شروع به دوره گردی با آن کرد. او درس های زیادی از همین کار ساده آموخت. وي ارزش کالاها و شادی و رضایت مشتریان را آموخت. مردم اکثر کالاهایشان را طبق توصیة او می خریدند. 

توماس واتسون پدر، متأسفانه یک پیش بینی غلط داشت : « من فکر می کنم یک بازار جهانی برای احتمالاً پنج رایانه وجود خواهد داشت.» اما این قضاوت نادرست مانع از آن نشد که او غول عظیم صنعتی و تکنولوژی آی بی ام  را بنیانگذاری نکند. وي آموزش تجارت و مسئولیت پذیری تجاری را از جان پترسون  آموخت. وقتی پس از یک مشاجره، پترسون، واتسون را اخراج کرد، او از عقاید پترسون در مورد فرهنگ سازمانی و محیط کاری بهره برد. او در شرکت "محاسبه (جدول بندی) ثبت " که امروزه آی بی ام نامیده می شود، یک تحول سازمانی ایجاد کرد، پول زیادی را به واحد تحقیق و توسعةو فن آوری های نوین تزریق کرد و نیروهای فروش آن را به جنب و جوش انداخت. 

توماس واتسون در یک نگاه

1874. تولد
1893. فروش آلات موسیقی.
1898. پیوستن به شرکت نشنال کش رجیستر 
1914. پیوستن به شرکت محاسبه (جدول بندی) ثبت با درآمدی معادل 4 میلیون دلار.
1924. تغییر نام شرکت به شرکت بین المللی ماشین های کسب و کار ( آی بی ام ).
1944. ساخت نخستین رایانة بزرگ توسط آی بی ام.
1946. درآمد 115 میلیون دلاری آی بی ام.
1952. تولید تجاری نخستین رایانه های بزرگ جهان به نام 701.
1956. وفات. 

لحظات تعیین کننده، توماس واتسون 

در سال 1898، واتسون شروع به کار برای شرکت نشنال کش رجیستر کرد. در آن زمان، این شرکت  را جان پترسون اداره مي كرد، وي ذاتاً تاجر بود و بسیاری از شیوه ها و روش های کاری را به او یاد داد. واتسون به عنوان فروشنده به این شرکت پیوست. او در چند هفتة نخست به هیچ موفقیتی نرسید. پترسون تلاش کرد تا به واتسون کمک کند. آنها به اتفاق هم به نقاط مختلفی سفر می کردند و سرانجام واتسون موفق به فروش شد. سبک مدیریتی پترسون تاثیر زیادی بر واتسون گذارد. بعدها در آی بی ام، او به مدیرانش اطمینان می داد که می توانند با تمامی کارکنانشان، کار کنند. واتسون برنامه های آموزشی را برای آنان برگزار می کرد. 

همین فروش اندک نیز باعث شد او به پیشرفت های خوبی دست یابد. در 1989، به عنوان مدیر یکی از شعب شرکت روشستر  منصوب و سپس به عنوان مدیر کل امور مالی این شرکت برگزیده شد. او در واقع دست راست پیترسون بود. 
بعد از این بود که او اختلافاتی با پترسون پیدا کرد و پترسون نیز او را اخراج کرد. در سال 1914، او به شرکت محاسبه (جدول بندی)  ثبت پیوست که در واقع ترکیبی از سه شرکت بود. او به عنوان مدیر عامل آن منصوب شد. این شرکت به هنگام ورود او در شرایط بدی قرار داشت. واتسون با کارکنانی مواجه بود که هیچ انگیزه ای برای شغلشان نداشتند. اما واتسون هیچ یک از آنها را اخراج نکرد. در عوض او کاری کرد که آنها با شرایط بهتری به کارشان ادامه دهند. این مبنای شهرت فراگیر سیاست امنیت شغلی آی بی ام شد. این سیاست حتی در دوران رکود بزرگ اقتصادی هم ادامه یافت. در حالی که یک چهارم از نیروی کار ایالات متحده بیکار شده بودند، آی بی ام همچنان مشغول توسعة کارش و افزایش ظرفیت انبارهایش بود. 

در این شرکت، واتسون سعی کرد آنچه را عملی کند که از پيترسون فرا گرفته بود. البته او منابعی برای ساخت یک کارخانة مدرن مانند نشنال رجیستر نداشت اما هر آنچه را که در توان داشت به کار گرفت تا فضایی جذاب را در شرکت ایجاد نماید. این برنامه ها شامل برگزاری کنسرت های موسیقی، برنامه های پیک نیک، دیگر برنامه های تفریحی و همچنین برگزاری سخنرانی ها بود. این روابط دوستانه با کارکنان باعث شکل گیری سیاست « درهای باز » شد.

بدین ترتیب، کارکنان می توانستند در هر جایی که تمایل دارند به سراغ واتسون بروند و با او ملاقات نمایند. این سیاست، نمایانگر یک عنصر کلیدی دیگر در استراتژی مدیریت واتسون در آی بی ام است که تنها پس از مرگ او از حرکت باز ایستاد زیرا آی بی ام آنقدر بزرگ شده بود که دیگر امکان اجرای این سیستم در آن وجود نداشت. 
در آی بی ام، واتسون همواره تلاش می کرد تا کارکنانش شاد باشند. در سال 1939، او 10000 نفر را به مراسم روز آی بی ام دعوت کرد و این کار را با هزینة شرکت انجام داد. هیات های داخلی که وارد آی بی ام می شدند، روزنامة همان روز را دریافت می کردند تا از آخرین وقایع آگاه شوند. به هیات های خارجی نیز هدفون داده می شد تا آنها بتوانند ترجمة گفتگوها را به راحتی بشنوند. بعد از چندین مرتبه درخواست، سرانجام در ژوئیة 1948 ژنرال آیزنهاور از آی بی ام بازدید و در کارخانة شرکت برای کارکنان آن سخنرانی نمود. به تمامی کارکنان شرکت برای حضور در این مراسم مرخصی داده شد. 
توجه ویژة واتسون به مشتریان در طول جنگ دوم جهانی نیز استمرار یافت. در جمعة مقدس [ جمعة پیش از عید پاک ] سال 1942، یکی از مقامات وزارت جنگ با واتسون تماس گرفت. او 150 دستگاه به واتسون سفارش داد و از او خواست آنها تا روز دوشنبه بعد به واشنگتن تحویل دهد. صبح روز یکشنبه به تمامی دفاتر آی بی ام در سراسر کشور دستور داده شد تا با تمام توان شروع به تولید این سفارش کنند. برای اینکه او بر تلاش انجام شده تاکید کند، به کارمندانش دستور داد حتی دقیقه ای که قرار است یک کامیون به طرف واشنگتن حرکت کند را بدون شب یا روز بودن آن زمان، به اطلاع مقامات وزارت جنگ برسانند. نیروهای پلیس و ارتش وظیفة اسکورت کامیون هایی را بر عهده داشتند که در شب حرکت می کردند. یک شیفت کاری نیز در جرج تاون  ایجاد شد که کار نصب تجهیزات را انجام می داد. این تلاشی چشمگیر بود که تحت هدایت واتسون به انجام رسید. 

بین سال های 1914 و 1946، سود آی بی ام 38 برابر شد که این امر مؤید ارزش استراتژی مدیریت واتسون است. اگرچه این رشد حکایت از پیشرفتی چشمگیر داشت اما با آنچه که در دوران پس از جنگ اتفاق افتاد، اصلاً قابل مقایسه نیست. درآمد آی بی ام از 115 میلیون دلار در سال 1946 به 7/1 میلیارد دلار در سال 1961 رسید و در همین مدت، تعداد کارکنان آن در ایالات متحده از 17000 به 80000 نفر رسید. ارزش 100 سهم خریداری شدة آی بی ام در سال 1914، 2740 دلار بود. این رقم در سال 1962 یعنی اندکی پس از مرگ واتسون 45/5 میلیون دلار بود. 
بخش اعظم این موفقیت، مرهون ظهور کامپیوتر بود. رایانه های موسوم به Mach 1 نخستین کامپیوترهای بزرگی بودند که آی بی ام آنها را با همکاری دکتر هوارد آیکین  تولید و در سال 1944 به دانشگاه هاروارد تحویل داد. این امر با ساخت نخستین رایانه های تجاری آی بی ام به نام 701 در سال 1952 استمرار یافت. 
در 19 ژوئن 1956، توماس واتسون درگذشت. یک ماه قبل از آن، او کنترل شرکت را به بزرگ ترین پسرش یعنی توماس واتسون پسر واگذار کرد. 

 نتیجه گیری در مورد دستاورد توماس واتسون 

توماس واتسون به بزرگ ترین دستاوردها در آی بی ام دست یافت. او به کمک فن آوری های موجود، یک شرکت کوچک را به شرکتی چند میلیارد دلاری تبدیل کرد. تاریخ کامپیوتر فقط به دانشمندان و مخترعان محدود نیست بلکه دربارة مردانی است که رویاهایشان را از طریق دانشمندان به واقعیت تبدیل کردند. واتسون یکی از این مردان بود. واتسون بسیاری از عقایدش را از پترسون در نشنال رجیستر آموخت. او ایده آل های مد نظر پترسون را به قرن بیستم منتقل کرد و در این راستا، یکی از بهترین شرکت های آمریکایی را بنا نهاد.

برای اطلاعات بیشتر به مقالات ذیل مراجعه نمایید : 

1 .  چگونه با فروشندگان ارتباط بهتری برقرار کنیم ؟ | فروشندگان را دریابید

2 . چه عواملی کارکنان تازه وارد را تشویق به ماندن می کند؟

3 .  چرا برخی از مدیران دارای مهارت‌های شغلی هستند اما توانایی مدیریت ندارند ؟

4 . وارن بنیس کیست ؟ | نقش و مهارت رهبری

5 .  رهبران واقعی مدیریت چگونه اند ؟ | علاقمند ، آگاه و اثربخش

کتب در مورد  توماس واتسون : 

«راه آی بی ام»، بوک راجرز ، 1987

«بیوگرافی واتسون و آی بی ام»، ویلیام راجرز ، 1969

«پدر، پسر و شرکت : زندگی من در آی بی ام و ورای آن»، توماس واتسون و پیتر پتر 

یک درس، یک پند :

«کسب و کار یک بازی است که اگر بدانید چگونه در آن بازی کنید، می بینید که بزرگ ترین بازی جهان است.» توماس واتسون

«صلح جهانی از طریق تجارت جهانی.» توماس واتسون